Trabzon Hurması Nerede Yetişir?
Trabzon hurmasının iklim isteği sıcaklık ve yağış etkenlerine bağlıdır.
Trabzon hurmasının yetişme alanını sınırlayan en önemli etken düşük sıcaklıklardır. Kaynaklarda -12C ve -18C derece sınır olarak verilmiştir. Bu sıcaklıkların altında fidan ve ağaç donarak ölmesi veya zarar görmesi muhtemeldir.
Meteorolojinin uzun yılların (1971–2010) ortalama sıcaklık verilerine göre hazırladığı Türkiye soğuğa dayanıklık haritasına göre hurmanın yetişebileceği yerler 10b-7a arası bölgelerdir.
Son sınır ise 7a (-17.8 C) bölgesidir. Bazı yıllar -20C, bazı yıllar -15C olabilir, ortalaması alınmıştır. 7b ve 7a bölgelerinde yetişen hurma örnekleri facebook grubumuzda paylaşılmış olsa da bu bölgelerin tamamında yetişebileceği anlamına gelmez. Yetişse bile ticari açıdan verimli olur denemez. Yakın mesafelerde bile şartlar değişmesi muhtemeldir.
Soğuğa dayanıklıklık haritasının büyük kısmı ölçme ile değil modelleme yoluyla hazırlanmıştır.
6b ve 6a bölgelerinde ülkemizde yetişen hurma örneğini bilmiyoruz. Yurtdışında üretilen bazı hibrit çeşitlerin (nikita’s gift, gora rogers, rosseyanka gibi ) bu bölgelerde yetişebileceği yabancı kaynaklarda belirtiliyor. 7b, 7a, ve 6b bölgelerinde hobi amaçlı olarak hana fuyu, fuyu, hachiya, ve yerli çeşitler -ismine doğru olmak kaydıyla- denenebilir. Bu bölgelerde İlkbahar dikimi daha uygun olacaktır.
Bitki soğuğa ve sıcağa dayanıklılık haritaları, bitki türlerinin açık alanda belirli bölgelerde tarımının yapılıp yapılamayacağını belirten önemli bir rehber olmasına rağmen, karar vermek için yeterli değildir.
Hurma üretimine karar verilebilmesi için iklim,yağış,toprak çeşidi,toprak nemi,toprak sıcaklığı,güneşlenme süresi,rüzgar gibi bir çok etmen dikkate alınmalıdır.
Ticari üretim düşünen üreticilere önemli tavsiyemiz zirai kuruluşlardan yardım almalarıdır.
Hobi amaçlı üretim için web sitemizde yer alan makaleler yeterli olacaktır.
Karasal İklimde Hurma Yetiştirme
Trabzon hurması ılıman iklim meyvesi olmasına rağmen şartların uygun olduğu yumuşak karasal iklimde de yetişebildiğini görüyoruz. Birçok hurma çeşidi soğuğa dayanıklılık bölgelerinden 10b-7a arasında yetişebilmektedir. Bununla birlikte 7b ve 7a bölgelerinde sadece evlerin yanında veya korunaklı yerlerde yetiştirilebilir.Karasal iklim bölgelerinde alacağımız bazı tedbirler ağacımızın yaşama şansını artıracaktır.
- Evlerin güney bahçesi
- Kuzey rüzgarlarına kapalı yerler
- Rüzgar cereyanı olmayan yerler,
- Don çukuru olmayan hafif eğimli yerler,
- Taban suyu olmayan derin topraklı yerler tercih edilmeli .
- Fidanlar ilkbaharda dikilmeli ve gelişmiş fidanlar tercih edilmeli.
- İlk 3 yıl soğuktan koruma tedbiri alınmalı. (Fidan gövdesini çimento torbası ile sarma, mikrosera kullanma gibi).
- İlk iki yıl meyve tutumu engellenmelidir.
- Azotlu gübre Temmuz ayından sonra kullanılmamalıdır.
- Çeşit olarak geç açan Fuyu, Hanna fuyu , yerli Hachiya ve siyah t. hurması çeşitleri tercih edilebilir.
- Soğuğa dayanıklı olan Amerikan hurmaları ve melez çeşitler de ülkemizde bulunabiliyor.
Karasal iklim bölgelerinde yetişen tek ağaçlar iklimin uygunluğunu onaylamadığı için ticari bahçe önerilmez. Açık arazide kaliteli ve düzenli ürün alabilmek için deneme bahçesi kurup 5-7 yıl test yapmak gereklidir.
