Trabzon Hurması fidan üretimi; Trabzon hurması, tohumdan fidan (çöğür, anaç) yetiştirip aşılama yoluyla çoğaltılır. Yani ilk önce aşısız fidan yetiştirilir daha sonra bu fidanlar kültür çeşitleriyle aşılanır. Bu işlemler yaklaşık iki yıl süren bir zaman alır.
Çelikleme ve havai köklendirme yöntemleriyle Trabzon hurmasını çoğaltmak zordur. Bu yöntemlerde başarı oranı çok düşük olduğu için tavsiye edilmemektedir.
Trabzon hurması anaç üretiminde beş çeşit hurma türü kullanılmaktadır. Bunların bazıları doğal olarak ülkemizde yetişir. Bu hurma çeşitlerinin özelliklerini kısaca inceleyelim. Daha ayrıntılı bilgi için bağlantılara tıklayabilirsiniz.
- Kara Hurma (diospyros lotus): Anadolu’da doğal olarak yetişen bir bitkidir. Özellikle Karadeniz Bölgesi’nde bolca bulunur. Ülkemizde ve Avrupa’da en fazla kullanılan anaçtır. Yabani hurma olarakta bilinir.
- Trabzon Hurması (diospyros kaki): Meyveleri tüketilen kültür çeşitlerinin tohumundan üretilir. Yetiştirilmesi biraz daha zor olsa da Japonya ve Çin’de fidan üretiminde kullanılır. Aşı yapılmazsa yeni bir hurma çeşiti adayı olur.
- Amerikan Hurması (diospyros virginiana): Soğuğa dayanıklı çeşitlerin üretiminde kullanılır. Bu çeşitten üretilen fidanlar verim, büyüme vb. yönlerden benzer olmayacağı için ticari bahçe kurulumu için uygun değildir.
- Yeşil Hurma (diospyros oleifera): Ekstra bir özelliği yoktur. Anaç olarak kullanımı yaygın değildir.
- Prenses hurması (diospyros rhombifolia): Bodur anaç geliştirmede kullanılmaktadır.
Hurma Anacı Üretiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
- Hurma türlerinin tohumdan yetiştirilmesi benzerdir.
- Sonbaharda toplanan tohumlar naylon poşette buzdolabı sebzeliğinde saklanmalıdır.
- Tohumlar için soğuklama zorunlu değildir. Yine de 9 haftalık soğuklama çimlenme oranını ve büyüme hızını artırır.
- Toprak kumlu-tınlı, organik madde miktarı yüksek ve derin olmalıdır.
- Ağır bünyeli ve su tutan topraklarda kesinlikle fidan üretimi yapılmamalıdır. Fidanlarda kök kanseri ve kök boğazı çürüklüğü hastalıkları gelişmektedir.
- Tohum ekim zamanı; Akdeniz sahil bölgesinde Şubat ayında başlar, diğer bölgelerde havanın ısınmasına bağlı olarak Nisan ayı sonuna kadar devam eder.
- 1. Üretim Yöntemi (Tavsiye Edilen): İşlenmiş toprakta 30cm aralıklarla açılan küçük çukurlara (1-2 cm derinlikte) 2-3 adet tohum bırakılır. Ekimden sonra tohumların üzeri kapatılır ve tahta ile hafifçe bastırılır. Filizler büyüyünce seyrekleme yapılır.
- 2. Üretim Yöntemi: 5 litrelik fidan poşetinde veya saksıda 1:1:1 oranında toprak, kum ve yanmış hayvan gübresi veya torf karışımında tüplü fidan üretilebilir. 2-3 tohum 1-2 cm derinliğe gömülür.
- 3. Üretim Yöntemi : Viyollere ekilen tohumlar fidelerin olgunlaşmasıyla toprağını dağıtmadan uygun dikim aralığında bahçeye şaşırtılır. Ekstra işçilik gerektirdiğinden bu yöntem tavsiye edilmez.
- Fidanlar arası mesafe gelişimin iyi olması için geniş tutulmalıdır. Tohumlar, iki fidan arası 30 cm, sıra arası 80-100 cm olacak şekilde ekilmelidir.
- Aynı poşette veya saksıda tek fidan büyütülür. Fazla fideler bir ay içinde seyreklenmelidir.
- Aşı tutma başarısı ve sağlıklı fidan yetiştirme açısından fidanları şaşırtma yapmadan yerinde aşılamak tavsiye edilir.
- Genç hurma fideleri açık köklü yer değiştirmede iyi sonuç vermez.
- Sulama: Tohum aşamasında toprağın kurumaması için iki günde bir hafifçe çiseleme şeklinde sulama yapılır. Fide aşamasında hastalık oluşmaması için aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.
- Gölge tülü kullanımı aşısız ve aşılı hurma fidanlarının gelişimini hızlandırır.
- Yabancı ot mücadelesi düzenli olarak yapılmalıdır.
- Gübreleme: Bitki gelişimini hızlandırıcı gübreler 15 günde bir çok az miktarda düzenli olarak verilmelidir.
- İlaçlama: Fideler topraktan çıkmaya başlayınca mantar ilacı püskürtülür. Fideler dört yaprak oluncaya kadar haftada bir kez devam edilir.
- Fidanlar 1 yılda aşı yapılabilecek kalınlığa ulaşabilir.
- Şaşırtılan çöğürler 45 günden önce aşılanmamalıdır.
- Aşı zamanı bölgelere göre farklılık gösterir. Şubat-Nisan sonu.
- Yongalı göz, t göz, dilcikli aşı ve kalem aşı teknikleri kullanılabilir.
En sık Yapılan Yanlışlar; Tohumları zamansız-erken, sonbaharda ekmek. Özellikle hobi üretimi yapanlar küçük saksılarda fidan yetiştirmeye çalışması iyi sonuç vermez. Büyük ve derin saksılar kullanılmalıdır. Aşırı sulama yapılmamalıdır. Aşırı sulama hastalıklara sebep oluyor.
Trabzon Hurması üretiminde güncel olay ve haberleri takip etmek için Facebook grubumuza üye olabilirsiniz. Trabzon Hurması Yetiştiriciliği Grubu.
- Diospyros Lotus – Kara Hurma
- Diospyros Oleifera – Yeşil Hurma
- Diospyros Kaki Trabzon Hurması
- Diospyros rhombifolia – Prenses Hurması
- Diospyros Virginiana – Amerikan Hurması
Trabzon Hurması Yetiştirme, Cennet Hurması Yetiştirme, Cennet Elması Yetiştirme,
Trabzon Hurması Çimlendirme, Cennet Hurması Çimlendirme, Cennet Elması Çimlendirme,
Trabzon Hurması Çekirdeği Çimlendirme, Cennet Hurması Çekirdeği Çimlendirme, Cennet Elması Çekirdeği Çimlendirme,